دسته بندی | فنی و مهندسی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 108 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 70 |
گزارش کارآموزی در نیروگاه نکاء در 70 صفحه ورد قابل ویرایش
پیشگفتار
مطالبی که در این گزارش بیان شده گوشهای بسیار کوچک از قسمتهای مختلف نیروگاه عظیم نکاء میباشد. که سعی کردهام عمده موارد مهم و کاربردی که در یک نگاه و بطور مختصر مورد نیاز خواهد شد را بیان کنم.
در جزوه حاضر سیکل نیروگاه و نقشههایی جامعیت داشته و خلاصهای از قسمتهای اصلی نیروگاه که نقش کلیدی در کاربری این صنعت مادر را دارا میباشند، تا حد امکان توضیح دادهام.
واجب است از تمام مسئولین نیروگاه، متخصصین قسمت معاونت مهندسی و قسمت آموزش که امکان این مهم را فراهم ساختند کمال سپاس و قدردانی ابراز نمایم.
مقدمه
انسان همواره برای رفاه زندگی خود در تکاپو بوده و هست. ابتدا نیروی ماهیچهای را امتحان کرد که با کهولت سن رفته رفته فرسایش مییافت.
سپس انرژی باد و در کنار آن از انرژی پتانسیل آب استفاده نمود. با گذشت زمان دید بازتری پیدا کرد که باعث درک انرژی بخار شد. استفاده از انواع انرژی همچون: انرژی شیمیایی، جزر و مد دریاها، انرژی هیدرولیکی، هستهای و بالاخره انرژی نورانی خورشید را نیز آموخت که همه در خدمت پیشرفت و تکامل انسان میباشند. در این میان بهترین نوع انرژی باید دارای خصوصیات کاملی باشد.
انرژی الکتریکی یکی از بهترین فرمهای انرژی میباشد زیرا :
1- توزیع و انتقال آن به راحتی و بطور مطمئن صورت میگیرد ( انتقال انرژی الکتریکی از طریق خطوط نیرو در مقایسه با حمل سوخت با وسایل نقلیه. )
2- دستگاههای متنوعی را میتوان با آن بکار انداخت.
3- راندمان انرژی الکتریکی در تبدیل به انرژیهای دیگر بالاست ( راندمان یک بخاری الکتریکی % 100 میباشد درصورتیکه راندمان یک بخاری نفتی % 50 است. )
4- استفاده از آن هیچگونه آلودگی برای محیط زیست بوجود نمی آورد.
برای تأمین انرژی الکتریکی از تبدیل فرمهای دیگر انرژی موجود در طبیعت استفاده میشود که در حال حاضر متداولترین آن تبدیل انرژی شیمیایی به الکتریکی است که با استفاده از سوخت فسیلی ( سوخت مایع، گاز، ذغالسنگ ) در نیروگاههای بخاری و یا گازی صورت میگیرد که با توجه به راندمان بالاتر نیروگاههای بخاری نسبت به گازی قسمت عمده تأمین برق بعهده این نیروگاههاست. در نیروگاههای بخاری سوخت فسیلی در کوره (بویلر)میسوزد و انرژی شیمیایی بین پیوندهای خود را به صورت حرارت به آب میدهد و آن را به بخار تبدیل میکند. بخار حاصل در توربین به انرژی مکانیکی تغییر شکل میدهد که با گرداندن ژنراتور انرژی الکتریکی بدست میآید. بنابراین فرم تغییر انرژی در نیروگاههای بخاری بصورت زیر است :
انرژی الکتریکی انرژی مکانیکی انرژی گرمایی انرژی شیمیایی
بدیهی است که در این تبدیل انرژی مقداری تلفات وجود دارد که با بهبود طراحیها و پیشرفت تکنولوژی سعی میشود مقدار آن کم و حداکثر راندمان ممکن بدست می آید، بطوریکه راندمان نیروگاههای بخاری از 20 % در نیروگاههی قدیمی به حدود 42 % در نیروگاههای مدرن امروزی افزایش یافته است.
حال که مقدمهای بر انرژی، علت مصرف انرژی الکتریکی و خلاصهای از کار در نیروگاههای بخاری بیان شد، نظری اجمالی بر روند تولید برق در ایران و تاریخچه نیروگاه حرارتی شهید سلیمی نکاء داشته سپس به توضیح در مورد قسمتهای اصلی نیروگاه نکاء خواهیم پرداخت.
نیروگاه شهید سلیمی نکاء
صنعت برق در ایران بصورت نیروگاههای دیزلی کوچک شبکههای توزیع محدود در برخی از شهرهای بزرگ مانند تهران، تبریز و اصفهان در اواخر قرن سیزدهم ( هـ . ش ) و توسط سرمایهداران بخش خصوصی آغاز گردید. در اوایل دهه 1340 وزارت نیرو شرکتهای برق منطقهای و سازمان آب و برق خوزستان تشکیل و کشور به 12 منطقه تقسیم شد و بدنبال آن در سال 1348 وزارت نیرو اقدام به تأسیس شرکت توانیر ( شرکت تولید و انتقال نیروی برق ایران ) نمود.
ظرفیت کل نیروگاههای حرارتی شرکت توانیر به هنگام تأسیس برابر 415 مگاوات و در سال 1365 با بهرهگیری از 24 نیروگاه و 139 واحد توربین ** به بیش از 9332 مگا وات رسید.
نیروگاه شهید سلیمی نکاء بعنوان یکی از مهمترین سرمایههای ملی و از بزرگترین نیروگاههای کشور متشکل از دو بخش مستقل بخاری و گازی در ساحل دریای خزر و در 22 کیلومتری شمال شهرستان نکا قرار دارد.
قدرت نامی این نیروگاه 2035 مگا وات میباشد که از چهار واحد 440 مگا واتی بخار و دو واحد 13715 مگاواتی گاز حاصل میشود.
سوخت اصلی واحدهای بخاری، گاز و سوخت کمکی آنها مازوت و سوخت اصلی واحدهای گازی، گاز و سوخت کمکی آنها گازوئیل است.
قرارداد احداث واحدهای بخاری در تاریخ 8/6/1354 بین وزارت نیرو و کنسرسیومی متشکل از سه شرکت آلمانی به اسامی بی . بی . سی، بابکوک، بیلفینکر منعقد و متعاقب آن عملیات احداث شروع گردید. اولین واحد در تاریخ 2/7/1385 و پس از آن به فاصله تقریبی هر شش ماه، یک واحد وارد مدار شده است.
نصب واحدهای گازی پس از خرید تجهیزات از شرکت زیمنس از سال 1367 توسط شرکت نصب نیرو با نظارت قدس نیرو آغاز و اولین واحد در تاریخ 19/5/1369 و واحد بعدی به فاصله سه ماه پس از آن وارد مدار گردیده است.
سوخت مصرفی
سوخت اصلی نیروگاه نکاء گاز طبیعی میباشد که از منابع گازسرخس تأمین و بوسیله یک رشته خط لوله به نیروگاه منتقل میگردد. مصرف گاز هر واحد بخاری برابر 110000 ( نیوتن متر مکعب بر ساعت ) میباشد. سوخت کمکی نیروگاه نفت کوره ( مازوت ) است که از طریق مخزنهای راهآهن به ایستگاه تخلیه سوخت نکاء در فاصله 20 کیلومتری نیروگاه منتقل میگردد.
ظرفیت خط لوله برابر 1500 متر مکعب در روز میباشد که به دلیل کمبود گاز تحویلی و نتیجتاً نیاز به سوخت مایع بیشتر، قابلیت انتقال سوخت به میزان مورد نیاز را دارا نمیباشد. بدین جهت کسری سوخت به دو طریق یکی توسط کشتیهای نفتکش از طریق کشور ترکمنستان و دیگری بوسیله نفتکشهای جادهپیما در ایستگاه تخلیه که در نیروگاه وجود دارد جبران میشود. نفتکشهای جادهپیما در ایستگاه سوخت نکاء و یا مستقیماً در نقاط ورودی چون تهران، تبریز و اصفهان بارگیری میشود. انتقال، ذخیرهسازی و مصرف سوخت مایع در واحدها به کمک تانکهای با مشخصات زیر صورت میگیرد.
ژنراتور
ژنراتور نیروگاه دارای دو قطب بوده (سرعت 3000 دور در دقیقه) و مستقیماً به توربین کوپله شده است، بدنه روتور یک تکه بوده و سیمپیچهای روتور در شیارهای آن قرار گرفته است. سیمپیچهای استاتور از نوع تسمههای مسی توخالی بوده و بوسیله عبور آبی خالی و عاری از هرگونه یون خنک میگردد. روتور بوسیله عبور گاز هیدروژن از میان شیارها و سطح روتور خنک میشود. فشار لازم برای بگردش درآوردن گاز هیدروژن توسط دو پروانه در دو انتهای روتور تأمین شده و گاز گرم شده بوسیله چهار کولر خنک میگردد ضمناً برای جلوگیری از نشت هیدروژن بخارج از ژنراتور و همچنین ممانعت از اتلاف آن، از یک سیستم سه مداره آببندی روغنی استفاده میشود.
سیستم تحریک ژنراتور از نوع ساکن بوده و ژنراتور از طریق یک ترانسفور ماتور تحریک، یکسو کننده از نوع تایریستوری و اسلیپرینگ تغذیه میگردد.
تانک تغذیه برای تامین سه هدف زیر پیش بینی شده است:
1- عمل گرم کردن آب تغذیه (هیتر پنجم ـ FEED WATER TANK-)
2- عمل هواگیری و استخراج اکسیژن (دی یره کردن)
3- عمل ذخیرهسازی آب سیکل
آب کندانسیت پس از ورود به داخل تانک تغذیه با بخاری که از طبقه توربین IP منشعب میشود (مسیر 52 RH) تا C0 4/192 گرم میشود. در اینجا برخلاف هیترهای دیگر آب و بخار در تماس مستقیم با هم هستند یعنی اینکه لولههای بخار کاملاً وارد آب میشوند و بخار از درون آب میجوشد و به فضای بالای آن وارد میگردد.
عمل اکسیژنگیری به دو صورت مکانیکی و شیمیایی صورت میگیرد. در حالت مکانیکی آب ورودی به تانک بصورت دوش در آن پاشیده میشود و مولکولهای آب در برخورد با بخار بالای تانک تغذیه منبسط شده و اکسیژن که سبکتر از آب است در بالا قرار میگیرد ونت (هواگیری) میشود. طریقفه شیمیایی استخراج اکسیژن باشید از بین (N3H2) صورت میگیرد.
در مورد ذخیرهسازی تانک تغذیه داده میشد در هر زمانی که پمپهای کندانسیت تریپ میکردند پمپهای تغذیه نیز تریپ مینمودند. در حالیکه تانک تغذیه از این عمل جلوگیری کرده و در صورت چنین اتفاقی قادر خواهد بود که تا 20 دقیقه آب سیکل را برای بارهای کم تامین نماید.
سه پمپ که یکی از آنها با ظرفیت 100% بوده و به کمک یک توربین کوچک میگردد ـ بخار این توربین از IP و یا از خط بخار کمکی تامین میشود ـ و دو پمپ که هر کدام با یک موتور الکتریکی میگردند و ظرفیت 50% را دارند ، آب تانک تغذیه را به بویلر پمپ مینمایند. هر کدام از این پمپها از دو قسمت بوستر و اصلی تشکیل شدهاند. پمپهای بوستر وظیفه تامین NPSH پمپهای اصلی را بعهده دارند. NPSH پمپهای بوستر از فشار آب داخل تانک تغذیه که حدود atm 13 است و همچنین از طریق ارتفاع نصب تامین میگردد.
میزان پمپاژ پمپ توربین (B F P T) بستگی به دور توربین دارد که متناسب با بخار ورودی آن است. در این پمپ، پمپ اصلی مستقیماً به توربین وصل است در حالیکه پمپ بوستر از طریق یک جعبه دنده کاهنده به آن کوپل میشود. اصولاً پمپهای بوستر برای جلوگیری از پدیده گاونتاسیون با سرعت کم کار میکنند. در پمپهای الکتریکی که موتورشان با دور ثابت RPM 1500 میگردد، پمپ بوستر مستقیماً به موتور وصل است در حالیکه پمپ اصلی از طریق یک جعبهدنده هیدرولیکی به موتور اتصال مییابد، بنابراین دور پمپ اصلی با میزان روغن داخل این جعبهدنده تغییر مییابد. پمپ اصلی توربینی 5 مرحلهای و پمپ اصلی الکتریکی 6 مرحلهای بوده در حالیکه پمپهای بوسترشان دقیقاً با هم یکسان بوده و دارای یک مرحله دوبله میباشد.
جداول صفحه بعد مشخصات این پمپها را نشان میدهد.
در شروع راهاندازی که هنوز بخار نداریم از یکی از پمپهای الکتریکی استفاده میکنیم در عین اینکه این پمپها به صورت یدک پمپ توربینی و یدک برای هم نیز میباشند. باید توجه داشت که پمپهای تغذیه الکتریکی بزرگترین مصرفکننده داخلی نیروگاه بوده بطوریکه هر پمپ در بار عامل M.W 9 .
تشریح سیستم
سیستم بویلر از سه قسمت کلی تشکیل شده که شامل فاز یک، قسمت میانی و فاز دو میباشد.
در فاز یک دو سری لوله وجود دارد. سری اول که از قسمت تحتانی فاز یک شروع میشود، شامل لولههای مارپیچی (HELICAL TUBING) تخت با شیب 15 درجه که چهار طرف اطاق احتراق را دور زده و از آن بالاتر میروند و سری دوم شامل لولههای عمودی و قائم (VERTICAL TUBING) میباشند. در کف اوپراتور که همان اطاق احتراق است در دو ردیف هفتتایی شکلها قرار گرفتهاند. ابعاد کف فاز یک 85/7 × 18 متر میباشد.
قسمت میانی فاز یک و دو را که محل اتصال دو فاز میباشد، لترال (LATRERAL PASS)مینامند. در فاز دو سوپر هیترهای 1تا4، رهیتر یک و دو و همچنین اکونومایزرهای یک و دو قرار دارند.
آب پس از اینکه در پیش گرمکنها تا حدود c 264 گرم شده، وارد اکونومایزر میشود. اکونومایزر شامل دو قسمت ECO1 و ECO2 میباشد که میزان فشردگی لولههای ECO1 بیشتر است. در اینجا دود آخرین انرژی خود را به آب خروجی از هیتر 7 میدهد و دمای آنرا بالا میبرد. باید توجه داشت که برای جلوگیری از خوردگی پیش گرمکنهای دوار، درجه حرارت دود را نمیتوان پایین آورد.
آب در مسیر لولهها پس از Eco2 به سمت اوپراتور روانه میشود تا در لولههای مارپیچ شکل آن گرمتر شود. در خروجی اطاق احتراق ممکن است مخلوطی از آب و بخار با هم وجود داشته باشند که باید آب را از بخار جدا کرد،لذا از جداکننده آب و بخار (Seprator) استفاده میشود. سپراتور طوری طراحی شده که مخلوطی از آب و بخار در
آن حالت گردابی و دورانی مییابند و در اثر نیروی گریز از مرکز طراحی شده که مخلوط آب و بخار جدا شده به بیرون روانه میشوند. این آب از مسیر 10 NB وارد فلاش تانک میشود.
همچنین در شروع راه اندازی و نیز در بارهای کمتر از 35% ، در اواپراتور مخلوط آب و بخار با هم وجود دارند که آب در سپراتور از بخار جدا شده « مجدداً» به سیکل بر میگردد.
آب جدا شده در سپراتور،در استارت آپ و وزل(start up vessel) جمع شده و از آنجا از طریق دو کنترل والو 011 و 010 s 10 NBوارد فلاش تانک (FLASH TANK)میشود. و در این تانک که به هوای آزاد ( اتمسفر)راه دارد فشار آن تا مقدار فشار اتمسفر تنزل مینماید و در نتیجه مقداری از آن تبخیر میشود.
کنترل سطح استارت وزن توسط دو والو بزرگ و کوچک که در بالا گفته شد صورت میگیرد. هر کدام از این والوها چون تحت فشار زیاد کار میکنند، مجهز به والوهای ایزوله کننده موتوری 003 s 10 NB و 012 S 10NB میباشند تا به هنگام خارج بودن از مدار توسط آنها تحت فشار زیاد قرار نگیرند.
در فشارهای پایینتر از atm 30 به علت پایین بودن فشار،یک والو کنترل به تنهایی قادر به تخلیه استارت آپ و وزل نمیباشد و بالاجبار هر دو والو باز خواهند بود. ولی در فشار بالاتر این محدودیت بر طرف گشته و فقط والو بزرگ 010 s 10NB عمل کنترل سطح را به عهده دارد. در بارهای بالاتر از 35% که بویلر به صورت بنسون (Banson) و یک مسیره (once through) کار میکند. تقریباً آبی در سپراتور داخل نمیشود و تلفات آب در فلاش تانک نخواهیم داشت.
مخلوط آب و بخار پس از اینکه از اوپراتور وارد لترال پس که محل اتصال فاز یک به فاز دو میباشد و از لولههایی که به صورت عمودی و افقی – حلقههای مستطیل وار – نصب شدهاند، عبور میکند و به سپراتور هدایت شده و از آنجا بخار اشباع به فاز دو میرود.
در فاز دو بخار اشباع ابتدا وارد سوپرهیتر یک(sH1)شده، سوپرهیتر یک از لولههای عمودی تشکیل شده که از دیواره فاز دو پایین میروند- سپس خروجی آن وارد سوپر هیتر دو (SH2) ،سوپر هیتر سه (SH3) و سرانجام سوپر هیتر چهار (SH4) میگردد و از آنجا در حالیکه درجه حرارت آن c 530 و فشارش متناسب با بار توربین است، خارج میشود.
در پائینترین نقطه،فاز دو،اکونومایزر قرار دارد. همانطوریکه قبلاً گفته شد اکونومایزر از دو قسمت ECO1 و Eco2 تشکیل شده که روی هم قرار دارند. ECO1 از لولههایی نازک با فشردگی بیشتر نسبت به Eco2طراحی شده است.
کار اکونومایزر گرم کردن اولیه آب خروجی از هیتر هفت(Hp- HEATER-A7) و هدایت آن به فاز یک بویلر میباشد.
لولههای گرمایش مجدد که از توربین فشار قوی HP خارج شدهاند وارد رهیتر (REHEATER)که در فاز دو قرار دارد،میشوند. رهیتر از دو قسمت RH1 وRH2 تشکیل شده است.